İhbar tazminatı, bir işverenin bir işçiye iş sözleşmesini sonlandırmadan önce belirli bir süre önceden yazılı olarak bildirimde bulunmaması veya yeterli bir neden olmaksızın feshetmesi durumunda işçiye ödenen bir tazminattır. İhbar tazminatı, işçinin işten ayrılırken işverene uygun bir süre içinde bilgi vermesi gerektiği durumlarda da geçerli olabilir.
İhbar süresi, ülkeye ve yargı alanına göre değişebilir ve genellikle işçinin hizmet süresine ve işverenin önceden belirtilmiş politikalarına bağlıdır. İşçi, işten ayrılma veya iş sözleşmesinin feshedilmesinden önce belirli bir süre önceden işverene bilgi vermezse, işverenin de işçiye bir ihbar tazminatı ödemesi gerekebilir.
İhbar tazminatı, işçinin işten ayrılmasından kaynaklanan maddi kayıplarını azaltmak için tasarlanmıştır ve işçinin yaşam standartlarını korumak için tasarlanmış bir maddi destek sağlar.
İçindekiler
İhbar Tazminatı Şartları
İhbar tazminatı almak için öncelikle işçinin, işten çıkarma durumunda, iş sözleşmesinin iş kanunu veya iş sözleşmesi ile belirlenen ihbar süresine uygun bir şekilde önceden bildirimde bulunması gerekmektedir. İhbar süresi, 4857 sayılı İş Kanunu’nda asgari olarak belirlenmiştir. İş sözleşmeleri belirlenen bu sürelerden daha kısa olmamak kaydıyla serbestçe belirlenebilir.
Ayrıca, işçinin, işten ayrılması durumunda da, iş sözleşmesinde belirtilen ihbar süresine uyması gerekmektedir. İhbar süresine uymayan işçi, işveren tarafından iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren ihbar süresinin geçerli olacağı süre kadar bir ücret kesintisiyle karşı karşıya kalabilir.
Son olarak, ihbar tazminatı hakkını kullanmak için işçinin işverene bildirim yapması gerekir. İşveren, ihbar süresi veya ihbar tazminatı hakkında işçiyi bilgilendirmemiş olsa bile, işçi hala ihbar süresine uymuşsa veya uygun nedenle işten çıkarılmışsa, ihbar tazminatı talep edebilir. Ancak, ihbar tazminatı talebinde bulunmak için belli bir süre sınırlaması olabilir, bu nedenle işçinin ihbar tazminatı talebini ne kadar süre içinde yapması gerektiği konusunda yerel yasal düzenlemeleri kontrol etmesi gerekir.
İhbar tazminatına hak kazanılabilmesi için, iş sözleşmesi belirsiz süreli olmalıdır. Belirli süreli iş sözleşmesinde sözleşmenin ne zaman sona ereceği taraflarca bilindiğinden ihbar süresine ihtiyaç duyulmamaktadır. Ancak, belirli süreli iş sözleşmelerinin süresinin uzatılması veya ardı ardına yenilenmesi durumunda, artık o sözleşme nitelik itibariyle belirsiz süreli sözleşmeye dönüşmüştür. Bu nedenle ihbar sürelerine riayet edilmesi, aksi takdirde ihbar tazminatının ödenmesi gerekmektedir.
İhbar tazminatı talep hakkı iş akdinin feshinden başlayarak 5 yıllık zamanaşımı süresine tabiidir. 5 yıllık sürenin geçmesinden sonra dava açılması durumunda, işveren alacağın zamanaşımına uğradığı yönünde bir beyanda bulunmaz ise dava görülmeye devam edecektir. Ancak işveren alacağın zamanaşımına uğradığına yönelik zamanaşımı defii ileri sürer ise bu nedenle dava reddedilecektir.
İhbar Tazminatı Kimlere Verilir?
İhbar tazminatı, bir işverenin iş sözleşmesini feshettiği veya sonlandırdığı durumlarda işçiye ödenen bir tazminattır. İhbar tazminatı talep edebilecek işçiler, iş sözleşmesi kapsamında çalışan tüm işçilerdir.
İşçinin haklı bir nedenle iş sözleşmesini feshetmesi durumunda, işveren ihbar tazminatı ödemek zorunda değildir. Bununla birlikte, bir işçi işverenin ihbar süresine uymaması veya geçerli bir neden olmaksızın feshetmesi durumunda ihbar tazminatı talep edebilir.
İhbar tazminatı hakları, ülkeden ülkeye değişebilir. Bu nedenle, bir işçinin ihbar tazminatı talep etme hakkının neler olduğunu ve hangi koşullar altında ödenebileceğini belirlemek için yerel yasalara ve düzenlemelere bakması gerekmektedir.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatı, işverenin iş sözleşmesini feshetmesi durumunda işçiye ödenen bir tazminattır. İhbar tazminatı, işçinin hizmet süresine, ücretine ve ihbar süresine bağlı olarak hesaplanır. İhbar süresi iş sözleşmesinde belirtilmemişse, iş kanunundaki asgari ihbar süresi geçerlidir.
| İş süresi | İhbar süresi |
| 6 aydan daha az ise | 2 hafta |
| 6 ay ila 1,5 yıl arası ise | 4 hafta |
| 1,5 yıl ile 3 yıl arası ise | 6 hafta |
| 3 yıl ve daha uzun ise | 8 hafta |
İhbar tazminatının hesaplanması için formül:
En son giydirilmiş brüt ücret/ 30 x ihbar süresinin gün olarak karşılığı
| İşe Giriş Tarihi | 01.03.2020 |
| İşten Ayrılış Tarihi | 30.05.2023 |
| Hizmet Süresi | 3 Yıl 2 Ay 30 Gün |
| Giydirilmiş brüt ücret | 18.000 TL |
| İhbar süresi | 8 hafta = 8×7 = 56 gün |
18.000/30= 600 TL günlük brüt ücret
600 x 56 = 33.600 TL ihbar tazminatı
İhbar tazminatı hesaplaması, yasal düzenlemelere uygun olarak hesap edilmesi gerekmektedir. Bazen bir işçi, aynı işverenin farklı işyerlerinde çalışmış olabilir. Veyahut işyeri devri yapılmış olabilir. Bu sebeple hesap edilecek ihbar süresi ve tazminatı hususlarında bir avukattan destek almanız tavsiye edilir.